Filmrecensie: Trans America

Trans America

Op zoek naar erkenning

Op het hoesje van de DVD staat dat de film genomineerd is voor twee oscars, verder staat er een positieve quote op de voorkant. Ik had deze wel film gehuurd, maar twijfelde achteraf waarom ik dat eigenlijk had gedaan. De voorkant sprak mij niet aan, en gaf mij [achteraf bezien] een verkeerd beeld van deze film. Je ziet een vrouw van de achterkant, links voor haar is het herentoilet, rechts het damestoilet. Het is dus duidelijk dat zij een keuze moet maken, maar ik zou hier een flauw en plat verhaal bij verwachten. Toch bekeek ik de film, na een lange tijd uitstellen. Hoewel het verhaal voor mij nog op een twijfelachtige wijze begon, werd ik niet veel later de film ingetrokken. Toen het verhaal eenmaal duidelijk werd, dat wil zeggen toen ik de hele intro gezien had, had ik het gevoel er helemaal in te zitten.

Je denkt mee, en ziet een nieuwe wereld. De wereld van een man die vrouw wil zijn, en graag de laatste, definitieve, operatie wil ondergaan. Deze operatie word echter uitgesteld omdat ze erachter komt een zoon te hebben [van onze leeftijd]. Dit is een interessant proces. Zoals om te zien hoe ze met deze onderbreking omgaat. Haar leven wordt tamelijk compleet in beeld gebracht; zo komt de omgang met vrienden in beeld, alsook met haar therapeute, haar werk en met vreemden. De film zit vol verrassingen en onverwachte gebeurtenissen en momenten, dit maakt de film onvoorspelbaar en zorgt dat je aandacht bij het verhaal blijft.

Verder is het interessant om te zien hoe het contact tussen 'moeder' en zoon verloopt, en de ontmoetingen die ze tijdens hun reis hebben. Interessant omdat een transseksueel niet vaak de hoofdrol in een film heeft. Wanneer dit thema überhaupt al ter sprake komt, gaat het vaak om een travestiet, niet om een transseksueel. In zulke films wordt het thema luchtig en vooral zogenaamd grappig gebracht. Vaak niet serieus. Deze film bevat ook zeker de nodige humor, en is daarmee zeker niet een diepgaande of zware film, maar wel serieus in de zin van dat alle acteurs volwaardig overkomen, en er van niemand een slecht of negatief beeld geschetst wordt. 

Het hoofdthema lijkt om respecteren van de ander te gaan en de zoektocht naar erkenning. De worsteling wordt goed in beeld gebracht. Zowel de worsteling van de transseksueel, de worsteling van de zoon om zijn weg te vinden in het leven alsook de worsteling van de (groot)ouders om om te gaan met hun transseksuele zoon. Op deze manier wordt er een goed beeld geschetst van het leven van de transseksuele hoofdpersoon.

Enkele dingen blijven onverklaard, zoals in de meeste films. Zo wordt haar verleden niet geheel in kaart gebracht, en kom je bijvoorbeeld niet te weten wanneer/hoe/waarom ze heeft besloten zich als transseksueel te uiten en te manifesteren. Sommige details blijven op deze manier on-onthult. Verder blijft de gezinssituatie, waarin zij zelf is opgegroeid, wat onduidelijk. De relatie van haar zus tot haar vader vond ik er wel erg close uit zien, maar hier wordt verder weinig aandacht aan besteed.

Ik vind het lastig om het genre te beschrijven, het is zowel komedie, het heeft wat weg van een roadtrip, alsook een psychologisch verhaal. De doelgroep is ook divers; voor studenten [die zich misschien zullen herkennen in het gedrag van haar zoon], maar ook voor ouders zal het een leuke film zijn [die kunnen zich herkennen in de relatie tot hun kind]. Ook kan het een interessante kijk bieden voor transseksuelen of juist voor mensen die hier eigenlijk totaal niks mee hebben.

Hoewel de transseksueel de hoofdrol speelt, is het niet een zwaar beladen thema. Het gaat vooral om het persoonlijke verhaal en de zoektocht. Het is een leuke komedie, die niet standaard of slap is. Het acteerwerk is goed, de acteurs zitten goed in hun rol en speken de voorkomende problemen goed uit. Een goede film ter ontspanning waarbij je achteraf toch het gevoel hebt iets met toegevoegde waarde gezien te hebben.