Koken en eten 4: Anna

Anna

Zoals je misschien wel weet heb ik een liefde voor koken. Ik ben altijd opzoek naar bijzondere recepten, met verhaal. Laatst had ik het met mijn moeder over dat ik het jammer vind dat haar moeder (mijn oma) niet culinair is. Dat zij elke dag gewoon aardappelen kookt en daarnaast een groente en een stuk vlees. Gewoon oudhollandse hap, heel interessant, maar wel voor één keer omdat er geen variatie in zit. Verder maakt ze wel eens stamppot, pannenkoeken [ja, toen we er laatst waren rook het naar pannenkoeken, ondanks dat mijn neus meestal erg precies is, leek hij nu te liegen. Toch verklaarde Oma later dat ze inderdaad net pannenkoeken hadden gegeten. En dat op oude leeftijd, geweldig toch?] en met een verjaardag een [niet zo smaakvolle] appeltaart [omdat ze de nieuwe oven niet snapt]. Ik heb daarentegen wel een andere culinaire oma [moeder van mijn vader] maar ik zie haar maar twee keer per jaar en meestal gaan we dan uit eten, omdat we dan met de hele familie zijn. Ik wil best vaker naar haar toe gaan, maar als de heenweg alleen al drie en een half uur reizen is, is er toch altijd iets wat mij weerhoud.

Maar goed, toen ik het hier met mijn moeder over had, bedacht ze dat een paar jaar geleden met de verhuizing van haar ouders, ze een schriftje had gevonden. Dit schriftje heeft ze nu op zolder liggen. De volgende dag kwam mijn moeder beneden met dit schriftje. Het is een oud schriftje met een harde kaft en vergeelde-verbruinde blaadjes. Prachtig oud, met op elke bladzijde vlekken van lang liggen in een vochtige ruimte. Elke pagina is voorzien van een keurig handschrift. Met vulpen staat steeds bovenaan de pagina de datum gevolgd door een recept. Voorin staat de naam Anna genoteerd. Hoewel ik geen culinaire oma heb, heeft zij blijkbaar wel een culinaire zus. Is dat dan mijn oud-tante? Het begint op 7 September 1947 met gebakken aardappelen. De recepten zijn kort en eenvoudig beschreven. Ze begint met in een paar woorden het betreffende recept te benoemen gevolgd door de ingrediënten met hoeveelheids aanduiding en soms een woordje erachter zoals ‘koken’. Soms is dit vervangen door een beschrijving van een paar regels lang.

Allereerst had ik er niet veel van verwacht, maar het al doorbladerend, werd ik toch wel erg  enthousiast. Ik voelde mij als een kind dat iets heel bijzonders had ontdekt. Zo’n spanning en verheuging. De oudhollandse keuken is gevarieerder en kostbaarder dan ik had verwacht. Er staan echt culinaire schatten in. Een greep uit dit bijzondere boekje; er staan recepten in als ‘Stimp Stamp’ in september, ‘Griesmeelvla’ in november, ‘Speculaas’ in december, ‘Brusselslof’ in januari, ‘Schorseneren’ in maart, ‘Rabarbermoes’ in mei,  ‘Havermoutkoekjes’ in juni [ze bestaan dus echt! Ik vond het altijd vies klinken, wanneer Bert [van sesamstraat] het over deze lekkernij sprak], ‘Haagsebluf’ in juli, ‘Rödgröd’ in augustus en vervolgens komt ze weer bij september. Het boekje bevat twee jaar met aan het einde borrelhapjes. De laatste acht pagina’s die volgen zijn geschreven met blauwe pen waarvan het handschrift verdacht veel op die van mijn oma lijkt. Met een oosters Nasi goreng ertussen!

Echte seizoensgebonden recepten, een bron van traditie, feestdagen, een Hollandse smaak. Aardappelen, ei, soep en cake en vla komen vaak langs. Maar ook wat internationale invloed zoals vermicelli.

Grotendeels ken ik niet en heb ik naar zover ik weet, nooit gehad. Wie weet zal ik ze binnenkort bereiden en op de proef stellen!

Ik ben nu wel erg benieuwd geworden naar de zus van mijn oma. Mijn moeder schat dat ze vijftien jaar was toen ze dit boekje maakte. Ik zie nu voor me dat ze elke dag wanneer haar moeder kookte [mijn overgrootmoeder], zij met het boekje bij de hand mee ging kijken en alles noteerde. Helaas is ze al overleden, ik kan haar nu geen vragen meer stellen over de achtergrond van dit boekje en kan haar goede kookkunst niet proeven. Ze schijnt namelijk een ware kookprinses zijn.